Kultura i folklor

KRAKÓW. Filharmonia Muzyczna  w Krakowie zaprasza dziś do wysłuchania  Koncertu MOZIKI MUZYCZNE – W świecie baroku. To artystyczne wydarzenie jest tym bardziej godne polecenia, że odbywa się z udziałem pochodzącego z Nowego Targu Jakuba Staszla (syna Pawła i wnuka Józefa – wszyscy grający na skrzypcach).

Link do zapowiedzi z odnośnikiem do zakupu biletów: https://www.filharmonia.krakow.pl/Home/9412-MUSICA-ARS_AMANDA.html

MOZAIKI MUZYCZNE - W świecie baroku

Orkiestra Filharmonii Krakowskiej

Paweł Wajrak – koncertmistrz, kierownictwo artystyczne
Hanna Pozorska - skrzypce*

Jakub Staszel - skrzypce*
Magdalena Di Blasi - flet

Andrzej Zawisza – klawesyn

* Laureaci VI Ogólnopolskiego Konkursu im. Rodziny Grobliczów w 2019 roku - I miejsca ex aequo:
Hanna Pozorska - OSM I i II st. im. F.Nowowiejskiego w Gdańsku, klasa prof. Małgorzaty Skorupy
Jakub Staszel - PSM II st. im. W. Żeleńskiego w Krakowie, klasa prof. Katarzyny Balas i prof. Marcina Baranowskiego

repertuar:

Carl Philipp Emanuel Bach - Sinfonia G-dur WQ182,1 

Johann Sebastian Bach - Koncert d-moll na dwoje skrzypiec BWV 1043

Johann Sebastian Bach - V Koncert brandenburski D-dur BWV 1050

Zrodzona w baroku tradycja koncertu odmieniła oblicze muzyki instrumentalnej. Nieoceniony wpływ i nowatorskie podejście do tej muzycznej formy przejawił największy z wielkich — Johann Sebastian Bach. Jego koncerty to śmiałe dialogi pomiędzy instrumentami, prowadzone w bogatej kolorystyce brzmieniowej.

Tradycja koncertu, polegająca na muzycznym dialogu, czyli przeciwstawianiu sobie różnych grup instrumentów lub instrumentu solowego orkiestrze, zrodziła się na gruncie włoskiej kultury muzycznej, w twórczości m.in. Arcangela Corellego i Antonia Vivaldiego. Do przełomu muzycznych epok renesansu i baroku prym w twórczości wiodły bowiem gatunki i formy wokalne. Pozostawiały one niewiele miejsca na popisy solowe muzyków, sprowadzając partie instrumentalne głównie do roli akompaniamentu. To właśnie rozkwit baroku przyniósł ze sobą wzrost znaczenia muzyki komponowanej z przeznaczeniem na instrumenty — pojawiły się nowe gatunki i formy: concerto grosso, koncert solowy, suita, sinfonia czy sonata, a muzycy-wirtuozi zyskali nowe możliwości dla aktywności zawodowej. Wielkim skokiem rozwojowym stało się w końcu podjęcie formy koncertu przez Johanna Sebastiana Bacha.

Zbiór skomponowanych przez niego w pierwszej połowie XVIII wieku sześciu Koncertów brandenburskich, których przydomek pochodzi od dedykacji kompozytora dla hrabiego Brandenburgii Christiana Ludwiga, stanowi niedościgniony przykład bujnej inwencji melodycznej. To jednocześnie bogata kolorystyka brzmieniowa ujęta w barokową formę oraz zapowiedź nadchodzącej współczesności. Concerts avec plusieurs instruments, czyli koncerty z wieloma instrumentami, jak zatytułował je sam Bach, prezentują śmiałe jak na owe czasy zestawienia typów instrumentów solowych w różnorodnych konfiguracjach. Każdy z utworów stanowi pod tym względem nowość.

V Koncert brandenburski D-dur BWV 1050 na flet, skrzypce i klawesyn z towarzyszeniem skrzypiec, wiolonczeli i basso continuo powstał w 1719 roku. Utwór wyróżnia nowatorskie potraktowanie instrumentu klawiszowego — z jednej strony realizuje on partię akompaniamentu tzw. basso continuo, czym wpisuje się w barokową tradycję concerto grosso, z drugiej zaś wyprzedza i zapowiada nadchodzące czasy klasycyzmu. Poprzez koncertujący charakter klawesynu często uznawany jest za pierwowzór koncertu fortepianowego – formy rozwijanej dalej m.in. przez Mozarta czy Beethovena. Długa, ponad sześćdziesięciotaktowa ozdobna kadencja kończąca pierwszą część, Affettuoso (część druga) z wirtuozowską partią skrzypiec oraz znakomicie ułożona na finał utworu fuga ukazują pełnię brzmienia instrumentów. Zastosowane zabiegi kompozytorskie przede wszystkim zaś uwrażliwiają słuchaczy na różnorodność barw instrumentów. Chociaż włoski termin concertare oznacza „współzawodniczyć”, w tym koncercie instrumenty prowadzą ze sobą ożywiony dialog.

W programie usłyszymy także Koncert podwójny d-moll BWV 1043, skomponowany przez Johanna Sebastiana Bacha w Lipsku w 1730 roku. To jeden z najpopularniejszych utworów kompozytora, w którym ekspresyjne partie dwojga skrzypiec stają się równorzędnymi partnerami, odpowiadają sobie, uzupełniają się i współzawodniczą ze sobą — po to, by w finale połączyć się w równoległy i zgodny dwugłos.

Paweł WAJRAK – Koncertmistrz orkiestry Filharmonii Krakowskiej oraz koncertmistrz i kierownik artystyczny Tarnowskiej Orkiestry Kameralnej. Współtworzy kwintet smyczkowy Piazzoforte Ensemble oraz zespół New Tango Bridge. 

Laureat Fryderyka w 2006 roku za płytę Astor Piazzolla, zrealizowaną wraz z Kevinem Kennerem i Piazzoforte Ensemble. Artysta zarejestrował wybrane koncerty A. Vivaldiego z cyklu La stravaganza na płycie Bach & Vivaldi, wydanej z okazji 20-lecia Tarnowskiej Orkiestry Kameralnej (Castello 2011). W 2015 dokonał dla wytwórni Acte Préalable w Europejskim Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego pierwszego w historii nagrania Koncertu skrzypcowego A.F. Duranowskiego, wykonując go w tym samym roku z orkiestrą Filharmonii Lubelskiej podczas Międzynarodowego Festiwalu Braci Wieniawskich w Lublinie.
Szczególne zamiłowanie do tango nuevo zaowocowało wieloletnią współpracą Pawła Wajraka z prekursorem tego stylu w Polsce – Grzegorzem Frankowskim oraz z Waldemarem Malickim, z którymi współtworzył Tango Bridge, założone na wzór Quinteto Tango Nuevo Astora Piazzolli.
Koncertuje jako solista i kameralista, współpracował z Teatrem im. J. Słowackiego w Krakowie, występuje na festiwalach w kraju i za granicą, pozostając w stałej współpracy m.in. z Kevinem Kennerem, Klaudiuszem Baranem, Michałem Nagy, Piotrem Wajrakiem. 

W latach 1997–2001 był koncertmistrzem orkiestry Sinfonia Amabile. Współpracował z zespołami Sinfonietta Cracovia, Sinfonia Varsovia i Orkiestrą Akademii Beethovenowskiej.

Urodził się w Lublinie. Ukończył z wyróżnieniem studia w Akademii Muzycznej w Krakowie w klasie Romana Reinera. Brał udział w kursach mistrzowskich w Łańcucie, kursach kameralnych pod kierunkiem Wiesława Kwaśnego i Mariny Jaszwili.

Hanna POZORSKA – urodzona w 2004 roku, pochodzi z rodziny o tradycjach muzycznych. Uczennica Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I i II st. w Gdańsku w klasie skrzypiec, pod kierunkiem prof. Małgorzaty Skorupy. Wzięła udział w kilkudziesięciu konkursach skrzypcowych rangi ogólnopolskiej i międzynarodowej. Do największych osiągnięć zaliczyć można Grand Prix Ogólnopolskich Przesłuchań CEA w Katowicach (2015), Grand Prix i Nagroda Specjalna w XIII Ogólnopolskim Konkursie Skrzypcowym im. G. Bacewicz we Wrocławiu (2016), II miejsce w Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym „Młody Paganini” (2017), I miejsce w Młodzieżowym Konkursie na Skrzypce Solo im. T. Wrońskiego (2018), Grand Prix w 4th International Youth Music Competition w Wilnie (2018), I miejsce w III Międzynarodowym Konkursie Nałęczów i Skrzypce (2018), I miejsce w III Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym „Witold Rowicki im memoriam” (2018), Grand Prix i Nagroda Specjalna w II Ogólnopolskim Konkursie Skrzypcowym im. J. Kaliszewskiej w Poznaniu (2019), I miejsce i Nagroda Specjalna w XIII Ogólnopolskim Konkursie Skrzypcowym Pamięci A. Januszajtis w Gdańsku (2019), I miejsce w VII Grudziądzkim Konkursie Skrzypcowym im. P. Janowskiego (2019), I miejsce i Nagroda Specjalna w VI Ogólnopolskim Konkursie Skrzypcowym im. Rodziny Grobliczów w Krakowie (2019), I miejsce i Nagroda Specjalna w XVII Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. G. Ph. Telemanna (2020), Grand Prix podczas V Ogólnopolskiego Konkursu Indywidualności Muzycznych ATMA 2020.
Hania jest stypendystką Krajowego Funduszu na Rzecz Dzieci, Prezydenta Miasta Gdańska,  Rotary Club w Gdyni, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w programie Młoda Polska 2018 oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za wybitne osiągnięcia artystyczne w roku szkolnym 2018/2019. Prowadzi bogatą działalność koncertową, bierze udział w festiwalach, kursach muzycznych krajowych i zagranicznych. W 2014 roku wystąpiła podczas Valdres Festival w Norwegii, w latach 2015-2016 w ramach nagrody Centrum Edukacji Artystycznej była koncertmistrzem Lusławickiej Orkiestry Talentów w Europejskim Centrum Muzycznym Krzysztofa Pendereckiego, jako solistka debiutowała z Radomską Orkiestrą Kameralną, występowała w Zamku Królewskim i Łazienkach Królewskich w Warszawie. Od 2017 roku bierze udział w Morningside Music Bridge w Bostonie, gdzie kształci się pod kierunkiem wybitnych skrzypków m.in. Midori Goto. W USA wystąpiła podczas Rockport Music Festival, wzięła udział w programie radiowym „From the Top” promującym młodych, utalentowanych muzyków. W ramach Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Emanacje 2017 wystąpiła z recitalem w Centrum Kultury Żydowskiej w Krakowie oraz w Muzeum Karola Szymanowskiego „Atma” w Zakopanem.
W 2020 roku debiutowała z Polską Filharmonią Bałtycką inaugurując sezon artystyczny 2020/2021, była finalistką prestiżowego konkursu organizowanego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Młody Muzyk Roku 2020”.

Jakub STASZEL – urodzony w 2004 roku, uczeń Liceum im. Mikołaja Reja w Krakowie. Edukację muzyczną rozpoczął w wielu siedmiu lat w  Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Krakowie w klasie skrzypiec prof. Marii Kostki. Od roku 2016  kontynuuje naukę gry na skrzypcach pod kierunkiem prof. Katarzyny Balas w Szkole Muzycznej II stopnia im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie, a od października 2020 roku jest uczniem prof. Marcina Baranowskiego.
Podczas edukacji muzycznej uczestniczył w wielu wydarzeniach i projektach muzycznych, m.in. w programie mistrzowskiej edukacji artystycznej „Lusławicka Orkiestra Talentów” w Europejskim Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego; Międzynarodowym Projekcie Morningside Music Bridge organizowanym przez Filharmonię w Calgary; Zimowej Akademii Muzyki w Lusławicach; w Międzynarodowych Kursach Muzycznych im. Z. Brzewskiego w Łańcucie oraz w Zakopiańskiej Akademii Sztuki.  Jest stypendystą Fundacji Pro Musica Bona. Dwukrotnie otrzymał stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Od 2018 roku jest członkiem i koncertmistrzem Penderecki Youth Orchestra.
Brał udział w wielu ogólnopolskich i międzynarodowych konkursach skrzypcowych i festiwalach, zdobywając nagrody i wyróżnienia, min Virtual International Music Competition Malaysia 2020 r. (II nagroda), VI Ogólnopolski Konkurs Skrzypcowy im. Rodziny Grobliczów, Kraków 2019 (I miejsce ex aequo), III Ogólnopolski Konkurs Muzyki Polskiej, Jarosław 2019 (I miejsce oraz Grand Prix), XII Ogólnopolskie Forum Młodych Instrumentalistów im. Karola i Antoniego Szafranków, Rybnik 2016 (I miejsce oraz nagroda specjalna za najlepsze wykonanie utworu polskiego kompozytora Henryka Wieniawskiego). Mimo młodego wieku, Jakub koncertował już z Fiharmonią Rzeszowską (koncert z okazji rozpoczęcia Międzynarodowych Kursów im. Zenona Brzewskiego, Rzeszów 2018), dał się też poznać podczas „Sceny Młodych” na scenie NOSPR (Katowice 2019) oraz podczas recitalu w Muzeum Karola Szymanowskiego „Atma” (Zakopane 2019).

Magdalena DI BLASI jest pierwszą flecistką Orkiestry Filharmonii im. K. Szymanowskiego w Krakowie.  W 2004 roku ukończyła z wyróżnieniem studia na Akademii Muzycznej w Krakowie w klasie Kazimierza Moszyńskiego. Będąc stypendystką programu Sokrates/Erasmus, doskonaliła swoje umiejętności w Hochschulefür Musik we Freiburgu u Mirjam Nastasi oraz Roberta Aitkena. W roku 2009 ukończyła studia podyplomowe “Orchesterexamen” w Hochschulefür Musik w Detmold, gdzie studiowała w klasie fletu Jánosa Bálinta. Kontynuując tę współpracę, odbyła studia podyplomowe na Akademii Muzycznej im. K. Symanowskiego w Katowicach, które ukończyła w 2020 roku. Jej edukację uzupełniają liczne kursy fletowe z takimi flecistami jak: Julius Baker, Carlo Jans, Craig Goodman, Jean-Claude Gérard, Peter-Lukas Graf, Robert Winn oraz Furugh Karimi-Djafar-Zadeh. W 2004 roku uczestniczyła również w Międzynarodowej Akademii Bachowskiej w Krakowie, którą prowadził Helmut Rilling. Magdalena Di Blasi jest laureatką Konkursu Muzyków Instrumentalistów w Jaśle (1996), Konkursu Fletowego w Mielcu (1997) oraz Ogólnopolskiego Konkursu Fletowego w Warszawie (2004).
W latach 2006-2009 wraz z Kathariną Gelbarth, Helgą Zuccaro, Elisabeth Farrel, Milo Machover i Wiebke Schuler współtworzyła Ensemble Flautomobil – sekstet fletowy, który koncertował m. in. na Bodenseefestival, Mozartwoche Salzburg, Ebneter Kultursommer. W latach 2005-2007 tworzyła duet z Michałem Stanikowskim (gitara) w ramach programu Yehudi Menuhin Live Music Now.
Na swoim koncie ma nagrania muzyki symfonicznej (m.in. I. J. Paderewski Symfonia h-moll op.24„Polonia”, DUX 2001; F. Schubert: Symfonia nr 8 „Niedokończona” h-moll, J. Brahms: Symfonia nr 1 c-moll, op. 68, Gryphos 2007; A. Duranowski: Koncert skrzypcowy op. 8, Acte Préable 2016, J, Zeidler: Nieszpory, DUX 2020), kameralnej (m.in. Wechselspiele Ensemble Flautomobil 2007; Geburt im Schnee Duo Unique, Verlagam Eschbach 2007; Öffnedeines Herzens Ohr Duo Unique, Verlagam Eschbach 2008; Henryk Derus: Kwartet Per Force na flet, skrzypce, altówkę i wiolonczelę, 2012) oraz filmowej (ścieżki dźwiękowe m.in. do filmów: Zbliżenia, Obywatel, Pręgi).
W sezonie 2006-2007 wsprółpracowała z orkiestrą Camerata Academica Freiburg, w latach 2008-2009 z Junge Oper Stuttgart, a od 2010 roku jest związana z Orkiestrą Filharmonii Krakowskiej. Ponadto regularnie współpracuje z Orkiestrą Akademii Beethovenowskiej, Orkiestrą Symfoniczną Centrum Sztuki Mościce, Tarnowską Orkiestrą Kameralną, orkiestrą Sinfonietta Cracovia oraz PolishArt Philharmonic. Magdalena Di Blasi koncertuje również jako solistka i kameralistka, a także bierze udział w licznych programach edukacyjnych, propagujących muzykę klasyczną wśród młodego pokolenia. 

Andrzej ZAWISZA z wyróżnieniem ukończył studia na Akademii Muzycznej w Krakowie, w klasie klawesynu prof. Magdaleny Myczki. Na tejże uczelni odbył również studia podyplomowe w klasie klawesynu prof. Elżbiety Stefańskiej. Studiował również w Guildhall School of Music and Drama w Londynie, w klasie klawesynu Jamesa Johnstone’a, oraz śpiewu Andrew Watts’a, gdzie otrzymał: Postgraduate Diploma in Music Performance (PgDip), oraz Master of Music Degree (MMus) z wyróżnieniem. Swój warsztat wokalny kształcił również pod kierunkiem Mhairi Lawson i Emmy Kirkby. Jako wokalista współpracuje z wieloma zespołami chóralnymi, licznymi zespołami kameralnymi, oraz z zespołami specjalizującymi się w wykonawstwie muzyki dawnej, często wykonując partie solowe. Jako klawesynista (solista , kameralista i ceniony realizator basso continuo) współpracuje z licznymi zespołami kameralnymi i orkiestrowymi w kraju i za granicą, takimi jak Camerata Vivaldi, Florilegium, Sonnerie, La Serenissima, Orkiestra Opery Krakowskiej, Orkiestra Filharmonii Krakowskiej i Tarnowska Orkiestra Kameralna, z którą dokonał nagrań utworów Vivaldiego, Albinioniego i Haendla.
Andrzej Zawisza jest finalistą polskiej edycji Międzynarodowego Konkursu Wokalnego „Orfeusz” z okazji 400-lecia premiery „Orfeusza” Claudio Monteverdiego (2007) oraz zdobywcą pierwszej nagrody na VIII Broadwood Harpsichord Competition w Londynie (2005), a także laureatem Stypendium Twórczego i Nagrody Miasta Krakowa (2001) oraz Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2002) w dziedzinie muzyki. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Muzyki Dawnej i Towarzystwa Bachowskiego w Krakowie oraz współzałożycielem zespołu Estravaganza, z którym dokonał multimedialnego nagrania wybranych kantat Jana Sebastiana Bacha dla japońskiej wytwórni IMC Music Publisher Ltd.

Informacja i plakat Filharmonii Krakowskiej

Fot. Anna Szopińska

Informacja Filharmonii