POWIAT NOWOTARSKI. To już 11 lat minęło od dnia, w którym przed godz. 9.00 cała Polska zamarła w niedowierzaniu i grozie, gdy zaczęły docierać pierwsze wieści o katastrofie na lotnisku Siewiernyj. W 11. rocznicę katastrofy smoleńskiej Msza św. w nowotarskim kościele św. Katarzyny i upamiętnienie przed Krzyżem Katyńskim stały się hołdem dla jej 96 ofiar.
W samolocie Tu-154M pod Smoleńskiem zginęli m.in. prezydent Lech Kaczyński z małżonką Marią, wysocy rangą urzędnicy państwowi, dowódcy Wojska Polskiego oraz ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski. W Katyniu mieli oni uczcić pamięć jeńców zamordowanych strzałem w tył głowy.
Obchody organizowała Nowotarska Grupa Mieszkańców PAMIĘĆ wraz z Grupą Rekonstrukcji Historycznych „Błyskawica”, a pamięć o tragedii w Smoleńsku wiąże się już nierozerwalnie z czcią dla co najmniej 22 tysięcy ofiar zbrodni katyńskiej dokonanej przez NKWD wiosną 1940 roku i aż pół wieku czekającej na potwierdzenie strony rosyjskiej, że była to „jedna z ciężkich zbrodni stalinizmu”.
Hołd ofiarom katyńskiego mordu i smoleńskiej katastrofy oddawały delegacje władz miasta i powiatu, parlamentarzystów, „Solidarności”, Związku Podhalan, Grupy Mieszkańców PAMIĘĆ. Program artystyczny – z pieśnią, recytacją, skrzypcową muzyką – przygotowali młodzi członkowie rekonstrukcyjnej grupy. Jak zwykle – osobistą refleksją o tym tragicznym wymiarze patriotyzmu – wzbogaciła rocznicowe obchody posłanka Anna Paluch.
A ponad dekada od katastrofy na lotnisku Siewiernyj to czas już najwyższy, by zadać pytanie, na ile bliżej prawdy o przyczynach i okolicznościach tej zbiorowej tragedii jesteśmy w tej chwili.
W sobotę w TV Republika i na antenie TVP1 został wyemitowany „Film z wynikami prac podkomisji ds. katastrofy smoleńskiej”, który dostępny jest też w sieci. Rekonstrukcje, symulacje, wnioski z analiz laboratoryjnych i wypowiedzi specjalistów dowodzą w nim tezy już wcześniej głoszonej przez szefa podkomisji smoleńskiej, Antoniego Macierewicza – że do wybuchu na lewym skrzydle i we wnętrzu kadłuba tupolewa doszło około 100 metrów przed uderzeniem skrzydłem w brzozę, a na szczątkach samolotu znaleziono ślady materiałów wybuchowych - pentrytu i heksogenu.
Z informacji przekazanych w filmie wynika, że to wybuchy w kadłubie i na skrzydle tupolewa oraz działania Rosjan przyczyniły się do katastrofy smoleńskiej, a świadczą o tym m.in. ślady środków wybuchowych na szczątkach wraku samolotu, siła wbicia w ziemię drzwi oraz charakterystyczne dla eksplozji rozmieszczenie ciał ofiar.
Znacznie krócej, bo w latach 2010 - 2011 katastrofę smoleńską próbowała prześwietlić Komisja Badania Wypadków Lotniczych, której przewodniczącym był ówczesny szef MSWiA Jerzy Miller. W lipcu 2011 r. został opublikowany raport stwierdzający, że przyczyną katastrofy było zejście poniżej minimalnej wysokości zniżania, a w konsekwencji zderzenie samolotu z drzewami, prowadzące do stopniowego niszczenia konstrukcji maszyny. Komisja podkreślała, że ani rejestratory dźwięku, ani parametrów lotu nie potwierdzają tezy o wybuchu na pokładzie samolotu.
Podkomisja Antoniego Macierewicza natomiast głosi tezę, że polscy lotnicy odchodzili na drugi krąg, a nie lądowali.
Szef podkomisji smoleńskiej zapowiada, że jeśli nie zajdą jakieś nadzwyczajne okoliczności, to raport końcowy zostanie przyjęty jeszcze w tym miesiącu.
Emisja filmu wzbudziła wiele emocji – padają pytania, czy jest to oficjalne stanowisko strony polskiej w tej budzącej wiele kontrowersji sprawie o wymiarze międzynarodowym i co na to premier Mateusz Morawiecki.
Okolicznością najbardziej niesprzyjającą ich wyjaśnieniu pozostaje fakt, że po tylu latach Polska nie zdołała odzyskać wraku tupolewa.
Prokuratura Krajowa poinformowała, że śledztwo w sprawie katastrofy smoleńskiej zostało przedłużone do końca grudnia bieżącego roku.
Fot. Anna Szopińska
