NOWY TARG. Pod znakiem zacnego jubileuszu Oddziału Związku Podhalan upłynęła niedziela w stolicy Podhala. Obchody rozpoczęte jeszcze w lutym, uroczystą Mszą św., doczekały się teraz swojej kulminacji.
Delegacje i poczty sztandarowe kilkudziesięciu bratnich oddziałów i wielu gości zgromadziła suma w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa. Koncelebrowali ją kapelani Związku Podhalan pod przewodnictwem biskupa Damiana Muskusa.
- Siła i jedność wspólnoty objawia się w stosunku do najsłabszego i najbiedniejszego, a nie w sporach i konfrontacjach, również politycznych – przypominał hierarcha w swojej homilii. (…) Ewangeliczna miłość powinna obejmować i tych, z którymi nam nie pod drodze.
Sztandary stały dwurzędem w głównej nawie, a góralskiego charakteru nadawały Mszy muzyczna oprawa „Małych Śwarnych” i procesja z darami. Sumę zakończyło doniosłe wydarzenie – staraniem katowickiego Oddziału Związku Podhalan, sztandar nowotarskiego Oddziału został udekorowany Krzyżem Św. Floriana. Dokonali tego prezes katowickiego Oddziału, nowotarżanin z urodzenia, Mieczysław Kucharski i Komandor Komandorii Południowej Odznaki św. Floriana - hrabia Jan Stadnicki herbu Szreniawa.
Po wykonaniu przed kościołem pamiątkowego zdjęcia, góralska gromada – prowadzona przez banderię konną i muzykę - udała się przed pomnik Władysława Orkana na placu Słowackiego. Tam składane były wiązanki. Sztandary pochyliły się w hołdzie dla „dumaca z Gorców”, piewcy twardej ziemi.
Główna cześć jubileuszowego programu gościła już w auli „Podhalanki” na Kokoszkowie. Prowadzili ją Stanisława Trebunia-Staszel i prezes Wojciech Groń. Znów zabrzmiała trombita Andrzeja Budza. Nie brakło na tej uroczystości Honorowych i Zasłużonych Członków Oddziału ani jego seniorów, delegacji Koła Nr 2 im. Władysława Orkana w Chicago, duchowieństwa, władz miasta, powiatu, gminy, radnych wojewódzkich, ministrów z Podhala, uczelnianych władz, przedstawicieli wielu instytucji i służb, ze strażakami-ochotnikami na czele. W multimedialnej formie Ewa Garbacz przypomniała historię Oddziału, który w Nowym Targu, ważnym ośrodku podhalańskiego ruchu regionalnego, powstał z inicjatywy Jakuba Zachemskiego - najpierw w postaci ogniska. Na początku prezesował mu doktor praw Zygmunt Wasiewicz, nie nowotarżanin z urodzenia, ale szlachetny społecznik zaangażowany w sprawy regionu. Odnowienie grobowca Zygmunta Wasiewicza przy głównej alei na nowotarskim cmentarzu, z partycypacją Oddziału, było zresztą pierwszym punktem obchodów jubileuszu.
W stu latach swojego istnienia, jak do niedawna sądzono, nowotarski Oddział miał 12 prezesów. Dzięki kwerendzie prezesa Zarządu Głównego, Juliana Kowalczyka, udało się powiększyć tę liczbę o trzynastego. Był nim przedwojenny prezes Jan Klimowski.
Ani przedwojenne, ani PRL-owskie lata nie były łatwe dla związkowej działalności, która zaczęła rozkwitać dopiero w latach siedemdziesiątych, za prezesury Józefa Staszla. W imieniu Zarządu przypomniał o tym w swojej mowie Jan Guziak.
Od 20 lat Oddział miał swoją siedzibę w Miejskim Ośrodku Kultury. Nowe pomieszczenia w przebudowanej placówce są wyposażone i prawie gotowe. Ich poświęceniu będzie towarzyszyło wyjście drukiem obszerniejszej historii 100 lat istnienia Oddziału.
Artystycznym przerywnikiem uroczystości był występ „Młodego Podhala”. Stanisław Apostoł wraz z Jaśkiem Karpielem-Bułecką, w smyczkowej asyście Ani Trebuni-Wyrostek i Pawła Staszla, wykonał stworzony na jubileusz utwór. Odczytany został okolicznościowy list gratulacyjny od prezydenta Andrzeja Dudy, który objął jubileuszowe obchody swoim patronatem. Żyjących byłych prezesów uhonorowały Medale Pamiątkowe Stulecia Oddziału.
Były i odznaczenia szczególne – Medale św. Wojciecha dla czterech zasłużonych dla Oddziału osób: obecnego wiceprezesa Zarządu Głównego Alojzego Lichosyta, prezesów Wojciecha Gronia i Józefa Knapa oraz fotografa Zbigniewa Krauzowicza. Sypały się podziękowania, gratulacje, życzenia i prezenty, które trafią do nowej Izby.
Obchody stulecia pokazały, jak wielu przyjaciół ma „miastowy” Oddział – przez swoją aktywność i pracowitość prawdziwa perła w koronie Związku Podhalan. To on organizował grupę kilkuset góralskich muzykantów, którzy witali Jana Pawła II na nowotarskim lotnisku podczas pamiętnej Mszy św. w czerwcu 1979 roku; z niego wyszła inicjatywa sprowadzenia prochów Kazimierza Przerwy-Tetmajera na Pęksów Brzyzek. Nowotarscy górale co miesiąc organizują posiady, zapraszając ciekawych gości. Ich dzieło to Opłatki, Święcone, Majówki, Sobótki, Msze Ludzi Gór pod Turbaczem, Wigilie w Mieście, zawody narciarskie o Puchar Przechodni Związku Podhalan. Włączają się w wiele wydarzeń społecznych i religijnych.
Wzruszającym momentem jubileuszowego spotkania stało się odnowienie Orkanowskich „Wskazań dla Synów Podhala”.
Za wytrwałość, inicjatywę, stanie przy tradycji - chwała tym, co przez cały trudny wiek pracowali dla góralszczyzny, mocno wpisując się w nurt życia Miasta i regionu.
Fot. Anna Szopińska
{gallery}ania/górale/100-lecie_Oddziału_NT{/gallery}
Komentarze obsługiwane przez CComment