PODHALE. - Spis nie boli, a zajmuje 10, góra 15 minut – przekonuje Jacek Podsiadło, kierownik zakopiańskiego Oddziału GUS, który obejmuje swoim zasięgiem powiaty Nowotarski, tatrzański i część suskiego. Mieszkańcy tego ostatniego powiatu – „łeb w łeb” z limanowianami, akurat przodują w małopolskiej statystyce spisowej, bo na finiszu byli na długo przed upływem ustawowego terminu.
Powiat tatrzański przed „spisową sobotą” w dopełnianiu obywatelskiego obowiązku zbliżał się do 75 procent, a Nowotarski – do 82 procent. Na tym terenie rachmistrze spisowi zgłosili szefostwu Oddziału GUS-u w Zakopanem kilka przypadków agresywnej odmowy wypełnienia formularza. Wtedy GUS nie sięgał po drastyczne narzędzia, ale prosił o wsparcie samorządy – wójtów czy sołtysów. Bodajże w dwóch przypadkach poszły wnioski na policję.
Przypomnijmy, że Główny Urząd Statystyczny prowadzi Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań od 1. kwietnia do 30 września. Przed nami zatem ostatnie dni tej akcji i lepiej nie zwlekać do ostatniej chwili, bo linie telefoniczne mogą być oblężone.
Dane zebrane podczas spisów służą do opracowywania strategii i programów rozwojowych dla kraju, regionów i gmin. Udział w spisie jest obowiązkowy, a wszystkie dane zebrane w spisie objęte są tajemnicą statystyczną. Część ludności obawia się jednak podawania danych w obawie, że posłużą wprowadzeniu podatku katastralnego. GUS zapewnia jednak, że żadne dane jednostkowe nie mogą być udostępniane – nawet ministrowi finansów.
Na całym świecie powszechne spisy ludności są podstawowym narzędziem gromadzenia informacji o sytuacji demograficznej i społecznej, stanowiąc jednocześnie fundament diagnozy i kreowania potencjału społeczno – gospodarczego kraju. To najstarsze, największe i jedno z najważniejszych badań statystycznych realizowanych co 10 lat we wszystkich krajach Unii Europejskiej.
Spis przez internet
To najczęściej wybierana forma spisu w Małopolsce. Na stronie internetowej spis.gov.pl jest dostępny interaktywny formularz, który należy samodzielnie wypełnić. Można to zrobić na komputerze, urządzeniu mobilnym lub smartfonie.
Spis w punkcie spisowym
Jeśli samospis internetowy nie jest możliwy we własnym zakresie można spisać się w punktach spisowych, dostępnych w urzędach gmin i urzędach statystycznych, gdzie udostępniono stanowiska komputerowe do spisu, a pomocą służą pracownicy biur spisowych. Wojewódzkie biuro spisowe umożliwia spis mieszkańcom Małopolski również podczas wydarzeń plenerowych w tzw. mobilnych punktach spisowych.
Rachmistrzowie spisowi
Do realizacji spisu zostali zatrudnieni rachmistrzowie, pomagający spisywać się respondentom, którzy nie spisali się samodzielnie. Zgodnie z art. 17a ust. 1-3 ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2021 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 1775), nie można odmówić przekazania danych rachmistrzom kontaktującym się z osobami fizycznymi objętymi spisem. Udział w wywiadzie prowadzonym przez rachmistrzów jest obowiązkowy.
Spis przez telefon
To metoda uzupełniająca. Osoby wykluczone cyfrowo mogą spisać się telefonicznie, dzwoniąc na infolinię spisową od poniedziałku do niedzieli, od 8:00 do 20:00, pod numer: 22 279 99 99.
Za odmowę udziału można zostać ukaranym grzywną do 5 tys. złotych.
Żeby wspomóc GUS, urząd statystyczny i urzędy gmin tworzą mobilne punkty spisowe.
Na terenie Nowego Targu dziś, 26. września, od godziny 14.30-15.30 - po Mszy Św. będzie się można spisać przy Kościele NSPJ, Aleja Tysiąclecia 39, a 30. września - od godziny 14.00 do 16.00 w obiekcie Pływalni Miejskiej, Pl. Evry 4.
Codziennie od 7.30 do 15.00 można spisać się w Urzędzie Miasta, ul. Krzywa 1 pok. 004 (parter).
Fot. Anna Szopińska
