Z Podhala

NOWY TARG. Odznaczenia przyznane w ubiegłym roku uchwałą Rady Miasta, na wniosek kapituły Honorowej, z przyczyn pandemicznych, musiały czekać na wręczenie aż do tegorocznej akademii, której artystycznym elementem stał się koncert Stanisława Soyki i jego Trio. W połączeniu z odznaczonymi w tym roku, liczba uhonorowanych za szczególne zasługi dla miasta urosła do trzynastu osób. Do tego dochodzą dwie z tytułami Honorowego Ambasadora Nowego Targu.

Choć związana ze Świętem Niepodległości uroczystość nie mogła się jeszcze odbyć w MCK i sali koncertowej użyczyła jej Państwowa Szkoła Muzyczna, a powiat i miasto połączyły swoje wręczenia odznaczeń – okolicznościową mowę wygłosił, jak każe tradycja, przewodniczący Rady Miasta. Zaczynając ją i kończąc cytatem z Kasprowiczowego wiersza, Grzegorz Luberda z obserowanego dziś szafowania słowami o miłości Ojczyzny wyprowadził praktyczny wniosek:

(..) Prawdziwy patriotyzm, to umiejętność współpracy nawet wtedy, gdy tak wiele dzieli, gdyż powoduje to wzmacnianie jedności i tożsamości narodowej.

Samorządowej pracy dotyczy to tym bardziej, im większe różnice zdań i poglądów dochodzą do głosu w codziennych kontaktach wybrańców ludu.

Medale za “Szczególne Zasługi dla Miasta Nowy Targ” odebrali na scenie Jakub i Marian Błażusiakowie – twórcy znanej z produkcji odzieży roboczej i akcesoriów samochodowych firmy Kegel-Błażusiak. Drugi uhonorowany – wieloletni i zasłużony nadleśniczy Roman Latoń,  który nie mógł przybyć ze względów zdrowotnych – odbierze Medal w późniejszym terminie.

Medale “Zasłużony dla Kultury” zostały w tym roku przyznane po raz pierwszy i uhonorowały one Jana Bobaka –  lutnika, założyciela znanej w świecie pracowni Bobak Violino oraz reżysera i operatora filmowego Tomasza  Magierskiego – nowotarżanina mieszkającego w Nowym Jorku, lecz mocno związanego z rodzinnym miastem i z Polską.

Medale “Zasłużony dla Sportu” nagrodziły dokonania: instruktora narciarstwa biegowego Leszka Koperniaka,  sędziego narciarskiego PZN Stanisława Marka, grotołaza i wieloletniego sędziego głównego Spływu Kajakowego na Dunajcu Władysława Palidera, trenera piłki nożnej Jacka Sikorę, legendarnego i lubianego wuefistę, wychowawcę wielu sportowców Piotra Jabłońskiego oraz pasjonata modelarstwa sportowego - Arkadiusza Morawskiego.

Tytuły Honorowego Ambasadora Miasta Nowy Targ nadano „sowiemu tacie” Danielowi Urbaniakowi oraz prof. dr hab. Andrzejowi Klockowi. 

Oto biogramy odznaczonych i uhonorowanych.

Jakub i Marian Błażusiakowie – twórcy firmy Kegel-Błażusiak, największego polskiego producenta profesjonalnej odzieży roboczej, pokrowców i akcesoriów samochodowych, rozpoznawalnej nie tylko w kraju, ale i zagranicą. Firma formalnie działa od 1979 roku, jednak jej tradycja sięga jeszcze wcześniejszych czasów i rzemieślniczej, krawieckiej działalności Marii Błażusiak, matki właścicieli firmy. Główna siedziba firmy mieści się w Nowym Targu, a produkcja odbywa się w czterech zakładach. Jej produkty trafiają na kilka kontynentów. Na co dzień firma chętnie współpracuje z lokalnymi samorządami, wspiera inicjatywy społeczne i organizacje pożytku publicznego. 

Roman Latoń – nieprzerwanie od 1. czerwca 1986 roku do 2020 roku pracował jako nadleśniczy w Nadleśnictwie Nowy Targ. Z 34-letnim stażem na takim stanowisku, był najdłużej pracującym nadleśniczym w Polsce. Z Lasami Państwowymi związany zawodowo od 1974 roku. W czasie, gdy zarządzał Nadleśnictwem, skład gatunkowy został w znacznym stopniu przebudowany, dzięki czemu zwiększył się udział gatunków dostosowanych do siedliska – jodły i buka – a przez to zwiększyła się bioróżnorodność oraz odporność drzewostanów. Włączał się w przyrodnicze projekty realizowane ze środków UE, które służą społeczności lokalnej i środowisku, jak np. budowa dróg leśnych czy zbiorników małej retencji. Inicjował i uczestniczył w utworzeniu szeregu szlaków pieszych i rowerowych, obiektów turystycznych, ścieżek edukacyjnych. Z jego inicjatywy powstały ścieżka edukacyjna i platforma widokowa w rezerwacie Bór na Czerwonem. Uhonorowany wieloma medalami i odznakami państwowymi i branżowymi. 

Jan Bobak –  lutnik, członek Związku Polskich Artystów Lutników, założyciel firmy Bobak Violino, z której wychodzą instrumenty sprzedawane i cenione są w wielu krajach na całym świecie. Laureat pierwszej nagrody na Międzynarodowym Konkursie Lutniczym im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu w 1986 roku. Po ukończeniu Technikum Budowy Instrumentów Lutniczych w Nowym Targu, szlifował warsztat w renomowanej firmie William Harris Lee w Chicago, a następnie podnosił kwalifikacje pod kierunkiem Tetsuo Matsudy – absolwenta słynnej kremońskiej szkoły lutniczej. Wspólna wymiana doświadczeń oraz świeże podejście do kwestii budowy instrumentów, zagadnień akustycznych i stylistycznych zaowocowały zupełnie nowym spojrzeniem na tę dziedzinę sztuki. Wszystkie zdobyte doświadczenia przenosił  na rodzimy grunt. Był prekursorem nadawania nowym instrumentom cech upodabniających je do starowłoskich dzieł mistrzów. Przez wiele lat swojej kariery Jan Bobak brał udział w wystawach lutniczych na całym świecie, co roku wraz z synem Grzegorzem wystawia swoje instrumenty na międzynarodowych targach w Cremonie. Od roku 2006 roku jest też członkiem zespołu New Market Jazz Band, gdzie gra na banjo i śpiewa. Zespól jest laureatem I nagrody na międzynarodowym festiwalu jazzu tradycyjnego Złota Tarka 2014 w Iławie.

Tomasz Magierski – polski operator i reżyser filmowy. Urodzony w Nowym Targu, absolwent tutejszego I LO im. Seweryna Goszczyńskiego, następnie łódzkiej “filmówki”, zawodowo od 1987 roku związany ze Stanami Zjednoczonymi. Jest autorem wielu docenianych projektów dokumentalnych, z których najsłynniejszy to “Krakowiaczek ci ja…” (2012), który przyniósł mu szereg nagród m.in. Jańcia Wodnika na Ogólnopolskim Festiwalu Sztuki Filmowej “Prowincjonalia” we Wrześni oraz Brązowego Feniksa i Nagrodę Publiczności na MFF  “Żydowskie Motywy” w Warszawie. W 2016 roku na Ogólnopolskim Festiwalu Filmowym “Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci” w Gdyni otrzymał Nagrodę Dyrektora Festiwalu za „artystyczne podjęcie tematu bohaterstwa polskich lotników i wzruszającą opowieść o ich powojennych losach oraz losach ich rodzin” w filmie dokumentalnym “303”. Doceniony został także za najnowszą produkcję – film “Przemyśl. Złamane marzenia” (2019). Jest związany z miejscem swojego urodzenia, we wszelkich wywiadach podkreśla swoje nowotarskie korzenie. Kilkukrotnie przyjeżdżał do Nowego Targu na premiery swoich filmów, spotykając się z mieszkańcami miasta. Jest wnukiem pierwszego powojennego burmistrza Nowego Targu Tomasza Magierskiego. 

Stanisław Marek – niegdyś zawodnik sekcji lekkoatletycznej MKS “Smrek” w skoku w dal i trójskoku, uczestnik Mistrzostw Polski Juniorów Młodszych w tych dyscyplinach. Zawodnik SKS LO Nowy Targ w zawodach szczebla miejskiego, powiatowego i wojewódzkiego w koszykówce, piłce ręcznej i lekkoatletyce. W latach 1979 - 2000 członek NKS “Podhale” w Nowym Targu, pracujący w komisji rewizyjnej i jako sekretarz zarządu. Od 1980 roku licencjonowany Sędzia Narciarski PZN, od 1986 roku – sędzia wykładowca, prowadzący szkolenia szczebla okręgowego i związkowego. Od 1998 roku licencjonowany Sędzia Narciarski PZN ze stopniem międzynarodowym. Członek Wydziału Sędziowskiego PZN i Prezydium Komisji Sędziowskiej PZN w Krakowie (nieprzerwanie od 1998 roku). Sędziował na licznych zawodach różnych szczebli – od miejskich, przez powiatowe i ogólnopolskie po międzynarodowe. Od 2016 roku Sędzia Główny Biegu Podhalańskiego. Od 1981 roku – sędzia i współorganizator Zawodów Związku Podhala w narciarstwie alpejskim. Biegły sądowy w zakresie wypadków narciarskich w postępowaniach sądowych, gdzie jako ekspert w swojej dziedzinie przedstawia fachowe opinie.

Władysław Palider – przez 24 lata, od 1967-1991 roku pełnił funkcję Sędziego Głównego Międzynarodowego Spływu Kajakowego im. Tadeusza Pilarskiego w Nowym Targu. W latach 1957 - 1961 działał w Klubie Grotołazów, z którym – jako członek warszawsko-zakopiańskich wypraw – 15. września 1960 roku ustanowił rekord głębokości w Jaskini Śnieżnej, schodząc na głębokość 620 metrów. To wówczas ustanowiona została nowa nazwa Studni Wiatrów w Śnieżnej. Jedna ze studni tatrzańskich jaskiń otrzymała nazwę “Palidera” po tym, jak w lipcu 1961 roku, podczas eksploracji jaskini, doszło do zerwania liny i upadku z 27 metrów. Efektem było otwarte złamanie lewego podudzia. W latach 1976 - 1980 Władysław Palider działał w Społecznym Komitecie Budowy sali gimnastycznej dla I LO im. Seweryna Goszczyńskiego, za co został uhonorowany Złotą Odznaką „Za Zasługi dla Miasta Nowy Targ”.

Jacek Sikora – zawodnik sekcji piłki nożnej KS “Podhale” w latach 1968 - 1976. Od tamtego czasu – trener grup młodzieżowych. Jego wychowankowie wygrywali Mistrzostwa Klasy Okręgowej OZPN i awansowali do rozgrywek klasy międzywojewódzkiej; byli powoływani do reprezentacji rozgrywek klasy okręgowej i uczestniczyli w zgrupowaniach kadry narodowej w kategorii juniorów. Pracę z młodzieżą łączył z pracą II trenera drużyny seniorów. Po zakończeniu pracy trenerskiej poświęcił się działalności społecznej jako kierownik Wydziału Gier i Dyscyplin czy prezes Podhalańskiego Podokręgu Piłki Nożnej w Nowym Targu. Jako sędzia poprowadził 1100 meczy w klasach okręgowych i w III lidze. Jest szanowany i lubiany przez wychowanków i kibiców piłki nożnej na Podhalu. Uhonorowany odznakami KS Podhale, OPZN i PZPN.

Leszek Koperniak – instruktor narciarstwa biegowego, działacz sportowy w latach 1974 -2010. Inicjator rozwoju narciarstwa biegowego w Obidowej. Dzięki jego inicjatywie 1. września 1976 roku została podpisana umowa między SP w Obidowej a KS Podhale w Nowym Targu. Klub patronował uczniowskiemu klubowi sportowemu, tworząc bazę do swojej sekcji narciarstwa biegowego. Na wniosek Szkoły i Zarządu KS Podhale, kuratorium oświaty wprowadziło w 1986 roku poszerzony program kultury fizycznej  o specjalności narciarstwo biegowe dla czterech starszych klas, po 6 godzin tygodniowo. Szkoła w Obidowej stała się szeroko znana w kręgach narciarskich. Uczniowie z każdych zawodów wracali z medalowym dorobkiem. Wyjazdy dawały im możliwość rozwoju, poszerzając horyzonty i zainteresowania. Wielu z nich z powodzeniem kontynuowało naukę w Szkole Mistrzostwa Sportowego w Zakopanem czy w wojskowych sekcjach sportowych. Wychowankowie zdobywali tytuły Mistrzów Polski Młodzików, byli medalistami Mistrzostw Polski, czworo z nich wstąpiło do kadry narodowej, a Jan Antolec (teraz trener kadry młodzieżowej) był uczestnikiem Igrzysk Olimpijskich w Soczi.

Piotr Jabłoński – to wuefista, pasjonat sportu i jego niestrudzony popularyzator wśród nowotarskiej młodzieży; wieloletni nauczyciel wychowania fizycznego w I LO im. Seweryna Goszczyńskiego w Nowym Targu (1974 - 2018). Założyciel Uczniowskiego Klubu Sportowego “Gimpel”, organizator niezliczonej ilości rozgrywek, zajęć, zawodów, turniejów i innych sportowych imprez o zasięgu miejskim i powiatowym. Jednym z wielu jego sukcesów jest fakt, że nieprzerwanie, od 2000 roku,  I LO jest klasyfikowane w ogólnopolskim rankingu szkolnej ligi lekkoatletycznej. Od 1974 roku był opiekunem szkolnego klubu “Turbacz”, gdzie stworzył autorski program działania, w ramach którego organizowano całoroczne rozgrywki w różnych dyscyplinach sportu. Pracę na rzecz popularyzacji sportu wśród młodzieży wykonywał z ogromną pasją, w dużej mierze nieodpłatnie. Sukcesy o zasięgu ogólnopolskim, a nawet międzynarodowym święcił także podczas pracy trenerskiej w sekcji lekkoatletycznej KS „Gorce” w Nowym Targu, w latach 1978 – 1993. Zaszczepił pasję do sportu kilku pokoleniom nowotarżan.

Arkadiusz Morawski – modelarz sportowy z wieloma sukcesami odniesionymi na arenie ogólnopolskiej i międzynarodowej. Pierwsze kroki w modelarstwie stawiał pod okiem znakomitego instruktora Tadeusza Wiśniowskiego. Już jako 17-latek został powołany do Kadry Narodowej Juniorów. Wkrótce wrodzony talent, w połączeniu z ciężką pracą i wieloma godzinami treningów, zaowocował sukcesami i osiągnięciami, otwieraniem się drzwi do kolejnych konkurencji modelarstwa. Teraz specjalizuje się w konkurencji F3B. Oprócz reprezentowania Polski oraz Nowego Targu na zawodach w całym świecie, angażuje się również w promowanie tej dyscypliny poprzez organizowanie Międzynarodowych Mistrzostw Polski właśnie w Nowym Targu.

Daniel Urbaniak - nowotarżanin, przyrodnik, miłośnik i znawca zwierząt zamieszkujących okolice Miasta, w szczególności sów, z którymi jest „na ty”. Autor zdjęć, filmów i “Sowiego Podcastu”. Promuje Nowy Targ jako miasto sów zarówno w lokalnych, społecznościowych, jak i ogólnopolskich mediach takich jak TVN czy Radio Kraków. Twórca filmu “Nowy Targ miasto sów”. Współpracuje z Gorczańskim i Tatrzańskim Parkiem Narodowym, od lat bezinteresownie organizuje przyrodnicze spacery, podczas których dzieli się swoją wiedzą o zwierzętach zamieszkujących Nowy Targ. Jest znany z prelekcji i wycieczek organizowanych przez szkoły oraz inne instytucje, gdzie zaraża pasją nawet najmłodsze dzieci. Działa też jako “pogotowie ratunkowe” dla dzikich ptaków – udostępnia swój prywatny numer telefonu, by odbierać zgłoszenia i szybko interweniować w nagłych przypadkach, bez względu na porę dnia. Jego szeroko zakrojona działalność przyczynia się do promocji i budowania pozytywnego wizerunku Nowego Targu na bardzo dużą skalę.

Prof. dr hab. Andrzej Klocek - urodził się w 1936 r. na Kokoszkowie w Nowym Targu, gdzie kończył Technikum Handlowe. Jest wybitnym naukowcem, u którego zainteresowania ekonomiką leśnictwa przejawiały się już od czasów studiów na Wydziale Leśnym SGGW w latach 1954 - 1960. Praca magisterska „Badania opłacalności chłopskiej gospodarki leśnej na przykładzie lasów wsi Frydman w pow. nowotarskim” (1960) związana była z naszym regionem. W 1968 r. obronił rozprawę doktorską pt. „Metody oceny ekonomicznej efektywności inwestycji w gospodarstwie leśnym”, a w 1976 r. – rozprawę habilitacyjną pt. „Rachunek ekonomiczny regulacji użytkowania rębnego drzewostanów”. Obie prace zostały wyróżnione ministerialnymi nagrodami indywidualnymi III stopnia. Tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego nauk leśnych zdobył w 1987 r. Pracując w SGGW, profesor Andrzej Klocek przez dwie kadencje pełnił funkcje kierownicze, był m.in. prodziekanem Wydziału Leśnego.  Z dniem 1. maja 1990 r. Minister Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa powołał Profesora Andrzeja Klocka na stanowisko dyrektora Instytutu Badawczego Leśnictwa, które zajmował przez trzy kadencje, do 30. listopada 2008 r.   Laureat wielu nagród i wyróżnień, honorowy członek licznych stowarzyszeń i organizacji, pomysłodawca Zimowej Szkoły Leśnej przy Instytucie Badawczym Leśnictwa, autor kilkuset artykułów naukowych, książek, rozpraw i monografii. Opiekun kilkudziesięciu prac magisterskich na Wydziale Leśnym SGGW, kilkunastu przewodów doktorskich, założyciel studiów doktoranckich w IBL.

Fot. Anna Szopińska