NOWY TARG. Zarząd Podhalańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i Komitet Redakcyjny serdecznie zapraszają na promocję „Almanachu Nowotarskiego”, która odbędzie się dzisiaj, 30. grudnia, w sali obrad Urzędu Miasta (ul. Krzywa 1) o godz. 17.00. Ubarwi ją śpiewająca obecność Chóru „Gorce”.
Z okazji 650. rocznicy nadania praw miejskich Nowemu Targowi, w roku 1996, wydany został pierwszy tom „Almanachu Nowotarskiego”. Tegoroczny numer wyznacza zatem ćwierć wieku życia periodyku, który chyba już na stałe wpisał się w intelektualny i kulturowy pejzaż naszego Królewskiego Grodu i Podhala. Nawiązując do tamtego czasu, z pełnym przekonaniem można powiedzieć, że w pełni aktualne pozostaje przesłanie wyrażone przez inicjatorów powstania rocznika, w którym znajdujemy między innymi następujące stwierdzenia:
Podhale zawsze żywo kultywowało swoje tradycje i posiadało świadomość własnej kulturowej odrębności, a Nowy Targ od początku swojego istnienia patronował regionowi (…). Historyczna stolica Podhala zasługuje w pełni na własny pamiętnik (…).
Stwierdzenia te nie tylko nie straciły nic na swojej aktualności, lecz są jeszcze bardziej żywe i wręcz potrzebne wobec ogromu zmian, które w tym czasie nastąpiły na Skalnej Ziemi i w jej Stolicy. Przecież o ileż mocniej lśni Nowotarskiej Kotliny Opona nowymi przymiotami Królewskiego Grodu i Podhala zdobiona. Co więcej, lśni wszechstronnie: duchem żywym, dobrami materialnymi, wiedzą, akademickością, kulturą oraz renesansem nawiązywania do tradycji i wartości korzeni. W tym kontekście z dumą wypada przypomnieć fragmenty tekstu pieśni ustanowionej przed 25 laty hymnem Nowego Targu:
Nowy Targ
Patrzy orzeł w dolinę z Gorczańskiego gniazda,
A z Giewontu krzyż patrzy – od Orawy po Spisz,
W sercu cudnej krainy – jest pradawne Miasto,
Miasto mężne jak orzeł i tak wierne jak krzyż.
Bo w stolicy Podhala ludzie żyją godni,
Co i śpiewać umieją, i pracować, i bić.
Paśli w halach owieczki, pasterze łagodni,
A gdy wzywał krzyż z orłem – nie skąpili swej krwi.
Póki na Gorcach bór,
Póki Dunajec płynie,
Nowy Targ pośród gór
Gazduje dziedzinie.
Świadomość palety myśli zawartych w tych przytoczonych słowach obligowała, by podobnie jak w tomach poprzednich, również w obecnym numerze „Almanachu” zawrzeć szerokie spektrum zagadnień. Zostały one ujęte w czterech zasadniczych działach noszących tytuły: Z przeszłości miasta i regionu, Prace i materiały etnograficzne, Miscellanea oraz Pamiętniki, wspomnienia, portrety. Działy te zdobi Skrzynia z poezją zawierająca wiersze rodzimych poetów: Romana Dziobonia, Wandy Szado-Kudasikowej, Krzysztofa Kokota, Wandy Czubernatowej, Jerzego Kiersztyna, Renaty Lipkowskiej i Joanny Słodyczki. Są także recenzje nowych istotnych opracowań oraz nieodzowna Kronika Nowotarska. Można mieć nadzieję, że lektura niniejszego rocznika da Wam, Drodzy Czytelnicy, możliwość wzbogacenia wiedzy o podhalańskim regionie, jego stolicy, ludziach tu żyjących i sprawach się toczących. Nade wszystko jednak, że będzie w Was wyzwalać chwile budującej kontemplacji pogłębiającej świadomość szlachectwa naszej przeszłości, piękna Miasta i Skalnicy oraz ponadczasowych wartości ludzkich dokonań.
W imieniu całej Redakcji i swoi, z pozdrowieniami oraz wyrazami szacunku!
Stanisław A. Hodorowicz
