Z każdym tygodniem wzrasta liczba pacjentów zgłaszających się do placówek medycznych, u których stwierdza się zakażenie wirusem grypy, albo COVID19. Należy po raz kolejny przypomnieć, że w obu przypadkach najskuteczniejszą metodą walki z zachorowaniami są profilaktyczne szczepienia.
Co ważne w grudniu w Polsce pojawi się nowa szczepionka przeciwko COVID19 dająca najlepszą ochronę nie tyle przed samo infekcją, co przed ciężkim przebiegiem choroby, a przede wszystkim przed groźnymi powikłaniami. Rozmowa z dr Jerzym Toczkiem kierownikiem Poradni Specjalistycznych przy Szpitalu Powiatowym im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem.
Panie doktorze, media donoszą, że od grudnia 2023 roku będzie nowa szczepionka przeciwko
Covid…
Tak. Ma być nowa szczepionka, bo koronawirus mutuje. Te wszystkie nowe odmiany, które się pokazują,
są związane z tym, że struktura wirusa zmienia swoją tzw. wartość białkową. Jego patogenność też się
zmienia. Najnowszy wariant – tzw. Kraken – ma się pokazać w tej szczepionce. Poprzednia szczepionka
też funkcjonuje. Od 1 grudnia zmienia się jedna to, że szczepionka przeciwko Covid będzie szczepionką
zalecaną. Mamy wiele szczepionek zalecanych, które do tej pory funkcjonują. One są odpłatne. Jak będzie
ze szczepionką Covid od 1 grudnia? Ustawa tego na razie nie wskazuje. Pewnie niedługo się dowiemy.
Czyli istnieje taka możliwość, że pacjent będzie musiał za to zapłacić?
Biorąc pod uwagę szczepienia zalecane funkcjonujące wcześniej, są one nadobowiązkowe, za które
pacjent musi sam płacić. Szczepionka przeciwko grypie też jest szczepionką zalecaną, ale grupy wiekowe
do 18. roku życia i powyżej 65. roku życia – zgodnie z ustawą – nie płacą za szczepionkę. Grupy
wiekowe 18-65 lat muszą za nią płacić. Biorąc pod uwagę funkcjonowanie tej szczepionki zalecanej i
planowanej szczepionki zalecanej na Krakena, może być tak, że do 18. i powyżej 65. roku życia te osoby
nie będą płacić.
Kiedy te nowe szczepienia będą dostępne w Polsce?
Trudno powiedzieć jednoznacznie. Z doniesień z rynku europejskiego – głównie chodzi o nadzór
farmaceutyczny Unii Europejskiej – wynika, że Polska jeszcze nie zamówiła tych szczepionek.
Dystrybucja będzie szybka, ale kiedy będzie zamówienie i kiedy to zacznie funkcjonować – trudno
powiedzieć.
Kto powinien się zaszczepić?
Właśnie ci, którzy mają mieć te szczepionki „za darmo”. To grupy wiekowe do 18. i powyżej 65. roku
życia. Do tego osoby z przewlekłymi schorzeniami obciążającymi. Te osoby bezwzględnie powinny się
zaszczepić. Zalecamy to przy szczepieniu przeciwko grypie i będziemy zalecać przy Covid. Jest to
szalenie istotne. Koronawirus nam przynosi wiele nowego. Mówimy o następstwach neurologicznych,
kardiologicznych, endokrynologicznych. Wszystkiego zaczynamy się uczyć. Biorąc pod uwagę wszystko,
czego obecnie doświadczamy, wydaje się, że jest on zdecydowane bardziej niebezpieczny od wirusa
grypy. Nie lekceważmy jednak także grypy.
A co jeśli jesteśmy w sile wieku, nie mamy chorób obciążających? Takim osobom zalecałby Pan
szczepienie?
Żyjemy w XXI wieku, mamy telefony komórkowe, chodzimy w butach, ubieramy ciepłe, izolacyjne
ubrania, jeździmy wspaniałymi samochodami, poruszamy się koleją, latamy samolotami, korzystamy ze
zdobyczy technologii. Szczepionka to też zdobycz technologii. Moim zdaniem, biorąc pod uwagę, że
każdy z nas chce żyć w błogostanie i cieszyć się zdrowiem jak najdłużej, trzeba korzystać z tych zdobyczy medycyny. Dlatego zalecam szczepienia, sam z nich korzystam. Od 22 lat szczepię się przeciwko grypie i do tej pory ani razu nie miałem infekcji grypowej, ani paragrypowej.
Czy wiadomo jak szczepienie logistycznie będzie wyglądało?
Trudno mi teraz powiedzieć. Jeśli system będzie działał jak dotychczas, lekarz rodzinny będzie
przepisywał receptę na Krakena, pacjent pójdzie do apteki, kupi szczepionkę, albo dostanie ją za darmo,
pojawi się w POZ i zostanie zaszczepiony. Nie będzie punktów, gdzie tylko dostarczano szczepionki.
Jest jakiś optymalny okres, w którym powinniśmy się zaszczepić? Im szybciej tym lepiej?
Teraz były przerwy 150 dni między szczepieniami na Covid. Biorąc pod uwagę sezonowość, co
zauważamy, będzie to uzasadnione przed sezonem jesienno-zimowym, jak przy grypie. Grypa też jest z
grupy koronawirusów. Bardziej musimy pamiętać o zabezpieczeniu jesienno-zimowym. Ludzi, którzy są
przewlekle chorzy, podupadają na zdrowiu, będziemy mogli pewnie wcześniej szczepić. Generalnie
należy szczepić się przed największym narażeniem na dane schorzenie.
Podobnie jest z grypą?
Tak. Tu jest o tyle łatwiej, że można się szczepić cały czas. Styczeń, luty, marzec – nie ma problemu. Do
kiedy wartość antygenowa danego wirusa jeszcze działa, możemy szczepić. Nie wykluczone, że niedługo
będzie tak samo z koronawirusem, że będziemy szczepić przez cały czas, spełniając warunki, żeby
zachować dobre zdrowie, odstęp między szczepieniem zasadniczym i wspomagającym.
Tak. Tu jest o tyle łatwiej, że można się szczepić cały czas. Styczeń, luty, marzec – nie ma problemu. Do
kiedy wartość antygenowa danego wirusa jeszcze działa, możemy szczepić. Nie wykluczone, że niedługo
będzie tak samo z koronawirusem, że będziemy szczepić przez cały czas, spełniając warunki, żeby
zachować dobre zdrowie, odstęp między szczepieniem zasadniczym i wspomagającym.
Trzeba też wiedzieć, że szczepienie jest dla naszego dobra. Jak ktoś się nie będzie chciał szczepić,
namawiać nie będziemy. To indywidualna decyzja każdego człowieka. Dodam tylko, że wolność nasza
kończy się tam, gdzie zaczyna się wolność drugiego człowieka. Trzeba wziąć po uwagę wszystkie
aspekty.
