Na rozpoczęcie Święta Pasterskiego w Lipnicy Wielkiej przygotowano debatę na temat „Wydatki na kulturę: kosztem czy inwestycją?”. W dyskusji, którą prowadził zastępca wójta Gminy Lipnica Wielka Pan Jakub Dyrcz, wzięli udział specjaliści z różnych dziedzin kultury i zarządzania, co sprawiło, że spotkanie było niezwykle interesujące i inspirujące.
Paneliści i tematyka debaty.
MAŁGORZATA JASZCZOŁT
W 1993 r. ukończyła studia na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Od lat zajmuje się rzemiosłem i rękodziełem w kontekście historycznym i współczesnym. Dokumentuje je, bierze udział w projektach, które łączą tradycję i nowoczesność. Publikuje artykuły m.in. w „Krainie Bugu”. Pisze teksty naukowe i popularnonaukowe, teksty na blogi. współpracuje ze Stowarzyszeniem „Z Siedzibą w Warszawie”. W 2021 r. otrzymała tytuł Ambasadora Polskiego Rękodzieła kampanii HANDMADE YOUTH Programme. Jeden z jej pierwszych filmów pt. Narodziny świecy był wyświetlany w Łodzi na Przeglądzie Filmów Etnograficznych.
PIOTR GĄSIENICA
Regionalista, rzeźbiarz, gawędziarz góralski i konferansjer, a także autor sztuk teatralnych, poezji i opowiadań gwarowych. Za sobą ma doświadczenie na stanowisku dyrektora Miejskiego Ośrodka Kultury w Szczawnicy, kierownika Ośrodka Kultury w Ochotnicy Dolnej, można go było również usłyszeć w radiu RDN Nowy Sącz – jest pomysłodawcą i realizator programu „Folkowe granie i gadanie”. Wiceprezes Związku Podhalan. Za działalność na rzecz rozwoju kultury góralskiej otrzymał tytuł Zasłużony dla Kultury Góralskiej, odznaczony brązową odznaką zasłużony dla kultury polskiej oraz złotym medalem zasługi dla Węgier. W 2023 roku otrzymał tytuł Zbójnika, za swoją działalnością na rzecz Podhala i jego kultury.
DOMINIKA JOCZ – LENKIEWICZ
Z wykształcenia prawnik, absolwentka studiów Master of Business Administration. Doświadczenie zawodowe zdobywała m.in. pracując w administracji publicznej, a także jako dydaktyk, bezpośrednio przed objęciem funkcji zastępcy burmistrza – jako inspektor kontroli państwowej w Najwyższej Izbie Kontroli. W latach 2014-2018 radna Rady Miejskiej w Wasilkowie oraz przewodnicząca Komisji Ładu Przestrzennego i Infrastruktury Technicznej. Absolwentka 30. edycji Szkoły Liderów Politycznych. Członkini Stowarzyszenia Kobiety w Centrum. Współpracuje z licznymi grupami społecznymi, organizacjami pozarządowymi.
KAROLINA KOWALCZYK – Dyrektor Gminnego Centrum Kultury w Lipnicy Wielkiej
Z wykształcenia i zamiłowania etnolog badający tradycyjną kulturę ludową, traktując ją jako drogowskaz we własnym życiu. Rozkochana w muzyce tradycyjnej. Wokalistka. Nieprzerwanie zgłębia tajniki muzyki ludowej, śpiewu „białego”, naturalnego – szczególnie regionu Orawy, Podhala i innych regionów Polski, a także folkloru Słowacji, Węgier, Rumunii i Bałkanów. Jest jedną do pomysłodawców projektu „BIEŁASO”. Współpracuje z lokalnymi Zespołami regionalnymi udzielając wskazówek odnośnie tańca, śpiewu; tworzy i współtworzy programy tych zespołów. Uczy najmłodsze pokolenie poszanowania dla kultury ludowej i miłości do niej. Jest członkiem i kierownikiem Orawskiej Grupy Teatralnej, która skupia aktorów – amatorów z terenu Orawy. Autorka artykułów na temat szeroko rozumianej kultury ludowej.
RENATA MARTYNIAK
Członek Zarządu Stowarzyszenia Rozwoju Orawy, Zastępca Prezesa Stowarzyszenia Lipnica Wielka na Orawie, działaczka społeczna, inicjatorka wielu działań oddolnych, specjalizująca się w pozyskiwaniu środków zewnętrznych na działania miękkie, głównie w dziedzinie kultury, aktywizacji społecznej w każdym wieku i z każdej grupy społecznej
Głównymi obszarami dyskusji były:
1. Wydatki inwestycyjne i nie inwestycyjne na kulturę. Wielkość, sposób wydatkowania i przeznaczenie.
2. Czy te wydatki to obciążenie dla budżetów jednostek, gmin, czy jednak realna inwestycja?
3. Mierzalne i nie mierzalne efekty wydatków na kulturę w krótkiej i długiej perspektywie.
4. Wpływ działań kulturalnych na integrację społeczną
Debata przyciągnęła wielu słuchaczy, którzy włączali się do dyskusji, dzieląc się swoimi spostrzeżeniami i pytaniami. Żywa wymiana poglądów między panelistami a publicznością pokazała, jak istotne są tematy związane z kulturą i jej finansowaniem dla lokalnej społeczności.
Organizatorzy XLVIII Święta Pasterskiego w Lipnicy Wielkiej serdecznie dziękują wszystkim panelistom oraz uczestnikom debaty za aktywny udział i inspirujące rozmowy. Wydarzenie to stanowi doskonały początek święta, które przez kolejne dni będzie oferować bogaty program kulturalny i rozrywkowy oraz historyczno-naukowy, ale również jest doskonałą okazją do głębszej refleksji nad rolą kultury w życiu społecznym.
tekst: ML / fot. Łukasz Sowiński
