Prowadząc pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej, osoby fizyczne, podlegające ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.) z dużym prawdopodobieństwem będą rozliczać się w ramach formularza PIT 36. Jak wygląda ten druk księgowy? Z czego składa się zeznanie? Czym są objaśnienia i pouczenia znajdujące się w formularzu PIT?

Budowa formularza PIT 36

Zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu dostępne do rozliczenia roku 2021 to formularz na wzorze numer 29. Numer wzoru podatnik może sprawdzić na dole każdej strony formularza, w nawiasie obok jego nazwy. Na przykład w tym wypadku PIT 36 (29). Wkłada się on z części wstępnej, następnie części merytorycznych oznaczonych literami od litery „A” do litery „X”, w ramach których podatnik ma do dyspozycji 531 pozycje (z tym, że nie wszystkie musi obowiązkowo wypełnić. Na końcu znajdują się objaśnienia do treści formularza, oraz pouczenia.

W przypadku przygotowywania zeznania podatkowego w specjalnej aplikacji do PIT online, wygląd dokumentu na etapie pracy zależy od dostawcy oprogramowania. W każdym jednak wypadku rekomendowane jest sprawdzenie, czy dana aplikacja spełnia wymogi ministerialne, czy zawiera aktualne formularze, oraz czy wybrany system jest bezpieczny.

Wskazówki, objaśnienia i pouczenia

Zeznanie w formie papierowej składa się z pól jasnych i pól ciemnych, te jasne wypełnia podatnik, pola ciemne zostały natomiast zarezerwowane do urzędu (wypełnia urząd). Cały dokument należy przygotować dużymi, drukowanymi literami czarnym lub niebieskim kolorem.

Objaśnienia – pracując na formularzu PIT 36 warto weryfikować znajdujące się na końcu dokumentu objaśnienia, oznaczone kolejnymi odnośnikami z numerami. Pozwalają one uszczegółowić niektóre miejsca zeznania.

Pouczenia – na końcu formularza PIT 36 znajdują się dwa pouczenia, które mają zwrócić uwagę podatników na doniosłość oraz wagę tego dokumentu. Ustawodawca przypomina, że:

• W przypadku niewpłacenia w obowiązujących terminach kwot z poz. 421 albo 422 i 425–472 lub wpłacenia ich w niepełnej wysokości niniejsze zeznanie stanowi podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego, w tym również na odsetki od kwot wykazanych w poz. 300-329, 331-336, 338-343, 345-350, 352-381, 383-388, 390-395, 397-402 i 473-496, zgodnie z art. 3a § 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1427, z późn. zm.).
• Za podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy i przez to narażenie podatku na uszczuplenie grozi odpowiedzialność przewidziana w Kodeksie karnym skarbowym.

Kolejność wprowadzanych danych

W aktualnym zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) PIT 36 podatnicy wypełniają w części wstępnej dane o swojej identyfikacji podatkowej, roku podatkowym którego dotyczy zeznanie, oraz podstawowe informacje o sposobie opodatkowania, następnie w kolejne części oznaczone literami zostały zarezerwowane na:

• Miejsce i cel składania zeznania,
• Dane identyfikacyjne i aktualny adres zamieszkania,
• Informacje dodatkowe,
• Przychody zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 Ustawy,
• Dochody / straty ze źródeł przychodów,
• Odliczenie dochodu zwolnionego, strat i składek na ubezpieczenia społeczne,
• Odliczenia od dochodu / zwolnienie,
• Ustalenie podstawy obliczenia podatku / straty,
• Obliczenie podatku,
• Odliczenia od podatku,
• Obliczenie zobowiązania podatkowego,
• Zaliczki, o których mowa w art. 44 ust. 1 ustawy, oraz podatek, o którym mowa w art. 30g ustawy,
• Dodatkowy zwrot z tytułu ulgi na dzieci,
• Podatek do zapłaty / nadpłata / łączny zwrot,
• Zryczałtowany podatek dochodowy, o którym mowa w art. 44 ust. 1b ustawy,
• Odsetki naliczone zgodnie z art. 22e ust. 1 pkt 4 i ust. 2 ustawy,
• Należne zaliczki, o których mowa w art. 44 ust. 1a, 1c i 7 ustawy,
• Dochody (przychody) wykazywane na podstawie art. 45 ust. 3c ustawy,
• Wniosek o przekazanie 1% podatku należnego na rzecz organizacji pożytku Publicznego (OPP),
• Informacje uzupełniające,
• Informacje o załącznikach,
• Rachunek osobisty właściwy do zwrotu nadpłaty,
• Karta dużej rodziny (kdr),
• Oświadczenie i podpis podatnika / małżonka / pełnomocnika.